7 bí mật của những cha mẹ nuôi con xuất chúng
Họ không ngại những câu hỏi của con và khuyến khích con ‘chuyên môn hóa’ vào sở trường thay vì phát triển toàn diện.
Trong 5 năm nghiên cứu về cách nuôi dạy con của những người thành công, tiến sĩ Kumar Mehta – tác giả của những cuốn sách nổi tiếng về nuôi dạy trẻ thành công – phát hiện hầu hết những người xuất chúng đều được cha mẹ tạo ra môi trường để khuyến khích họ phát triển một cách mạnh mẽ 7 điều sau:
1. Thúc đẩy con chơi theo sở trường
Thần đồng cờ vua Magnus Carlsen, người Na Uy có khả năng độc đáo là vô cùng kiên nhẫn giải các câu đố và cấu trúc Lego phức tạp từ khi còn nhỏ. Cha của Carlsen nghĩ những kỹ năng này sẽ rất có ích cho cờ vua, vì thế đã giới thiệu trò này đến con. Đó là bước đệm đưa Carlsen đến các giải đấu cờ vua và thành công sau này.
Mỗi đứa trẻ sinh ra đều có kỹ năng nổi trội hơn trong một số lĩnh vực so với trẻ khác. Có trẻ mạnh về không gian, như khả năng suy nghĩ trừu tượng và đa chiều. Hoặc có trẻ có năng khiếu về toán học và có thể phân tích các vấn đề một cách logic, khoa học… Là cha mẹ, luôn để ý năng khiếu bẩm sinh của con và giúp con phát triển dựa trên tài năng bẩm sinh này.
Cha mẹ của những đứa trẻ xuất chúng sau này chọn phương pháp nuôi con “chuyên gia” thay vì nuôi con “toàn diện” như đại đa số. Ảnh: Smartparenting.
2. Làm việc chăm chỉ nhận về kết quả phi thường
Cha mẹ của những đứa trẻ xuất chúng sau này có chung xuất phát điểm. Họ đều là những người cống hiến nhiều năm cuộc đời với sự nghiệp của mình.
Trong một bài đăng trên blog năm 2020, Bill Gates viết về cha: “Cha tôi là một trong những luật sư làm việc chăm chỉ và được kính trọng nhất ở Seatle. Ông rất sáng suốt và luôn nghiêm túc học hỏi”.
Cha của Gates đã dạy những đứa con rằng phải làm việc sẽ được khen thưởng. Vì vậy, hãy cho con bạn thấy rằng làm việc chăm chỉ sẽ được đền đáp. Không có gì là “trời cho” và chẳng có đường tắt này giúp đạt được mục tiêu mà không đổ bằng mồ hôi, nước mắt.
3. Tạo ra nền văn hóa phấn đấu và xuất sắc
Năm 2017, nhóm các nhà nghiên cứu người Anh đã nghiên cứu sự khác biệt giữa các vận động viên “ưu tú” và “cực kỳ ưu tú”. Tất nhiên, tất cả các cầu thủ bóng rổ quốc gia đều ưu tú – nhưng trong đó Michael Jordan, LeBron James hoặc Kobe Bryant, có thành tích nổi bật hơn hẳn so với những người khác.
Các nhà nghiên cứu phát hiện, phần lớn các vận động viên cực kỳ ưu tú lớn lên trong những gia đình mà ở đó theo đuổi sự xuất sắc và vượt qua ranh giới luôn được kỳ vọng chứ không chỉ đơn thuần là mong muốn.
Ví dụ, thành công của Venus và Serena Williams trên sân quần vợt bị ảnh hưởng bởi môi trường vốn được tạo ra để họ vượt trội. Chính ông Richard, cha của họ là người đưa các con lên đỉnh cao thế giới quần vợt. Khi con chưa được 5 tuổi, ông bố này đã đã viết ra kế hoạch chi tiết dài 78 trang cho con gái. Và cuối cùng tạo ra hai trong số những nhà vô địch sung mãn nhất lịch sử quần vợt.
4. Khuyến khích sự tự tin
Giúp con xây dựng sự tự tin sẽ tạo ra sự khác biệt rất lớn sau này trong cuộc sống. Nó khuyến khích họ ước mơ lớn và ngăn không bỏ cuộc sau những thất bại. Ngay cả khi còn là những đứa trẻ, hãy luôn tin những thành tích xuất sắc nằm trong tầm tay và không chỉ dành riêng cho những người mà chúng ta nhìn thấy trên TV hoặc đọc trên tin tức.
Khi cha mẹ khuyến khích sự tự tin thay vì chỉ trích và hạ thấp thì có nhiều khả năng con sẽ đạt được thành tích cao nhất. Sự tự tin này – hay niềm tin vững chắc rằng con có thể là người giỏi nhất – là chìa khóa để đạt được sự vĩ đại.
Cha mẹ của những đứa trẻ xuất sắc đã khuyến khích con mạnh mẽ 7 điều, một trong số đó là họ rất kiên nhẫn với câu hỏi của con. Ảnh: Smartparenting.
5. Kiên nhẫn khi con đặt câu hỏi
Cha mẹ của những người thành công nhất luôn ưu tiên học những thứ mới. Họ dạy con cái tò mò và coi trọng câu hỏi của con.
Trong những người đạt giải Nobel từng được phỏng vấn, hầu như tất cả đều cho biết cha mẹ luôn cố gắng trả lời câu hỏi họ đặt ra ngày còn nhỏ. Và khi cha mẹ không có câu trả lời ngay lập tức, họ dạy con cách tìm kiếm câu trả lời và thường tìm kiếm sẽ tìm kiếm cùng con. Cha mẹ cũng rất chăm chỉ tìm những giáo viên, gia sư giỏi nhất để hỗ trợ con về tinh thần lẫn kỹ năng.
6. Thúc đẩy con ‘chuyên môn hóa sớm’
Các bậc cha mẹ thường phải đối mặt với câu hỏi liệu họ có nên áp dụng phương pháp “chuyên gia hóa” – nghĩa là khuyến khích con cái chuyên môn hóa một hoạt động mà chúng có tiềm năng, hay áp dụng phương pháp “tổng quát hóa” – cho chúng tiếp xúc với nhiều thứ khác nhau để trở nên toàn diện.
Hầu hết các bậc cha mẹ chọn phương pháp thứ hai, nhưng cha mẹ của những đứa trẻ xuất chúng sau này chọn phương pháp tiếp cận chuyên gia. Chuyên môn hóa sớm không có nghĩa trẻ từ bỏ những việc khác, mà chỉ là chọn lĩnh vực trẻ cam kết nỗ lực nhất để trở nên tốt hơn.
7. Khuyến khích con cạnh tranh và trau dồi
Nhiều người trong số những người đặc biệt mà tiến sĩ Kumar Mehta đã nghiên cứu và phỏng vấn lớn lên trong một môi trường cạnh tranh liên tục. Việc cạnh tranh từ khi còn nhỏ, ngay cả trong những hoạt động nhỏ như dọn phòng nhanh nhất, chơi bàn cờ giỏi nhất… khiến trẻ phải chịu những căng thẳng và áp lực, buộc chúng phải chiến thắng sau này trong cuộc sống.
Nhưng cha mẹ của họ cũng dạy họ rằng, không nên chỉ coi trọng sự cạnh tranh và kết quả, rằng việc trở nên xuất sắc không chỉ là điểm số. Nếu bạn chỉ tập trung vào kết quả mà không trau dồi thì bạn sẽ ít có khả năng làm chủ được lĩnh vực của mình.
Bảo Nhiên (Theo CNBC)